ประวัติเพลงปลุกใจ

เพลงปลุกใจ รวมอยู่ในประเภทบทเพลงหรือดนตรีที่ให้คุณต่อมนุษย์ด้านสังคมเกี่ยวข้องในด้านสังคม มีมาตั้งแต่สมัยโรมัน โดยใช้เครื่องดนตรีจำพวกเครื่องเป่าทั้งเครื่องลมไม้และเครื่องทองเหลือง รวมถึงกลุ่มเครื่องกระทบ ได้แก่ เครื่องดนตรีที่ให้จังหวะทั้งหลาย โดยบรรเลงเพลงเดินแถวเพื่อปลุกใจทหาร ผ่านช่วงเวลาที่มีทั้งรุ่งเรืองและซบเซามากระทั่งถึงยุคสมัยของนโปเลียนแห่งฝรั่งเศส มีการปรับปรุงให้มีเครื่องดนตรีอีกหลายชนิด เช่น พวกขลุ่ยผิว พวกปี่และแตร ซึ่งต่อมาเป็นต้นแบบของวงโยธวาทิต

พจนานุกรมให้ความหมายเพลงปลุกใจว่า คือเพลงที่เร้าใจให้เกิดความกล้าหาญและกระตือรือร้น จึงเป็นเพลงที่ฟังแล้วจะเหนื่อย ยิ่งร้องเองยิ่งเหนื่อย เหนื่อยด้วยความฮึกเหิมเอาชัย

สำหรับประเทศไทย วิทยานิพนธ์เรื่อง การสื่อความหมายในเพลงปลุกใจสี่เหล่าทัพ ของ วรรณลดา พิรุณสาร นิเทศศาสตรมหาบัณฑิต จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

อธิบายถึงเพลงปลุกใจของกองทัพว่าปรากฏขึ้นครั้งแรกในสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 (พ.ศ.2452)

และเริ่มปรากฏเด่นชัดในช่วงสมัยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 6 (พ.ศ.2456)ต่อมาเมื่อเปลี่ยนแปลงการปกครองมาเป็นระบอบประชาธิปไตย พ.ศ.2475 กองทัพผลิตเพลงปลุกใจออกมามากขึ้น

กระทั่งเข้าสู่ ช่วงสมัยของ จอมพล ป.พิบูลสงคราม เพลงปลุกใจของกองทัพยุคนี้จึงมีความเจริญสูงสุด เหตุผลประการหนึ่งมาจากการเกิดสงครามโลกครั้งที่ 2 และรัฐบาลต้องการจะปลุกเร้าจิตใจของทหารในกองทัพให้เกิดสำนึกรักชาติ ต่อมาเมื่อ จอมพลสฤษดิ์ ธนะรัชต์ เข้ารับตำแหน่งนายกรัฐมนตรี เพลงปลุกใจของกองทัพกลับไม่ได้รับความนิยมเท่าที่ควร จวบจนกระทั่งเกิดเหตุการณ์เรียกร้องประชาธิปไตย14 ตุลาคม 2516-2519

เพลงปลุกใจของกองทัพจึงกลับมามีบทบาทอีกครั้ง โดยแรงจูงใจที่ผู้ประพันธ์นำมาใช้มากที่สุด 3 อันดับแรกคือ ความต้องการด้านความมั่นคงปลอดภัย รองลงมาคือความต้องการเป็นที่ยอมรับนับถือยกย่องในวงสังคม และการอุทิศตัวเพื่อประเทศชาติ ตามลำดับ

ตัวอย่างเพลงปลุกใจ
· เกิดเป็นไทยตายเพื่อไทย
· เกียรติศักดิ์ทหารเสือ
· จากยอดดอย
· ชายชาญทหารไทย
· ดอกประดู่ (เพลง)
· ดุจบิดามารดร
· แด่ทหารหาญในสมรภูมิ
· ตื่นเถิดชาวไทย
· ตื่นเถิดไทย
· ต้นตระกูลไทย (เพลง)
· ถามคนไทย
· ทหารของชาติ
· ทหารพระนเรศวร
· แผ่นดินของเรา (เพลง)
· แผ่นดินของเรา (เพลงพระราชนิพนธ์)
· พลังสามัคคี
· เพลงมหาชัย
· รักกันไว้เถิด
· เราสู้
· เลือดสุพรรณ
· สยามานุสสติ
· หนักแผ่นดิน
· อนุสติไทย

ศึกบางระจัน

ศึกบางระจัน จำให้มั่นพี่น้องชาติไทยเกียรติประวัติสร้างไว้ แด่ชนชาติไทยรุ่นหลังแม้ชีวิตย่อมอุทิศคราชาติอับปาง เลือดไทยต้องมาไหลหลั่งทาทั่วผืนแผ่นดินทองไทยคงเป็นไทย มิใช่ชาติเป็นเชลยไทยมิเคยถอยร่นชนชาติศัตรู บางระจัน แม้สิ้นอาวุธจะสู้สองดาบฟาดฟันศัตรู สู้จนชีพตนมลายตัวตายดีกว่าชาติตาย เพียงเลือดหยาดสุดท้ายขอให้ไทยคงอยู่ แดนทองของไทยมิใช่ศัตรูแม้ใครรุกรานเราสู้ เพื่อกู้แหลมถิ่นไทย
เลือดสุพรรณมาด้วยกัน มาด้วยกัน เลือดสุพรรณ เอยเลือดสุพรรณเข้าประจัญอย่าได้พรั่นเลย (ซ้ำ)
เลือดสุพรรณเหิมหาญในการศึกเหี้ยมฮึกกล้าสู้ไม่รู้หนีไม่ครั่นคร้ามครามใจต่อไพรีมาด้วยกัน มาด้วยกัน เลือดสุพรรณ เอยเลือดสุพรรณเข้าประจัญอย่าให้พรั่นเลย (ซ้ำ)
อยู่ไม่สุขเขารุกแดนกระหน่ำให้ชิดซ้ำแสนอนาถชาติไทยเอยเขาเฆี่ยนฆ่าเพราะเขาเห็นเป็นเชลย อย่านิ่งเฉยอยู่ทำไมพวกไทยเรามาด้วยกัน มาด้วยกัน เลือดสุพรรณ เอยเลือดสุพรรณเข้าประจัญอย่าได้พรั่นเลย
(ซ้ำ)อันเมืองไทยเป็นของไทยใช่ของอื่น มาต่อสู้กู้คืนเถอะเรา เอยถึงตัวตายอย่าเสียดายชีวิตเลย มาเถอะเอยพวกเรามากล้าประจัญมาด้วยกัน มาด้วยกัน เลือดสุพรรณเลือดสุพรรณเข้าประจัญอย่าได้พรั่นเลย (ซ้ำ)

สุดแผ่นดิน

สุดดินคือถิ่นน้ำ เขตคามไทยสุดแนวเราถอยไม่ได้อีกแล้ว ฟื้นดินสิ้นแนวทะเลกว้างใหญ่ชาติไทยในเก่ากาล ถูกเขารานย้ำใจเคยเสียน้ำตามากเพียงไหน เสียเนื้อเลือดเท่าไรชาวไทยจำได้ดีเราถอนมาอยู่แสนไกล รวมเผ่าไทยอยู่อย่างเสรีพระสยามทรงนำโชคดี ผืนดินถิ่นนี้คือแผ่นทองไม่มีที่แห่งไหน ให้ไทยไปจับจองเราถอยไปไม่ได้พี่น้อง ใครคิดมาแย่งครองผองไทยจงสู้ตาย

เพลงถามคนไทย
หัวใจถูกแทงกี่ขั้ว ตามตัวถูกฟันกี่แผลปู่ไทยตายไปกี่คนแน่ ไทยจึงได้แผ่มาถึงแหลมทองกระดูกไทยกระเด็นไปกี่ท่อน เชิงตะกอนเผาไปกี่หนคอขาดกันไปกี่คน ไทยทุกคนจึงได้ไทยครอบครองเสียเลือดกันไปเท่าไหร่ เสียใจกันไปกี่ครั้งน้ำตาของไทยไหลหลั่ง ทุกๆครั้งที่ถูกเฉือนขวานทองเข่นฆ่ากันทำไม เราเป็นคนไทยด้วยกันทั้งผองไทยฆ่าไทย ให้ชาติอื่นครองวิญญาณปู่จะร้องไอ้ลูกหลานจัญไรไทยฆ่าไทยให้ชาติอื่นครองวิญญาณปู่จะร้องไอ้ลูกหลานจัญไรวิญญาณปู่จะร้องไอ้ลูกหลานจัญไร

อยุธยารำลึก

อยุธยาเมืองเก่าของเราแต่ก่อนจิตใจอาวรณ์มาเล่าสู่กันฟังอยุธยาแต่ก่อนนี้ยังเป็นดังเมืองทอง ของพี่น้องเผ่าพงศ์ไทยเดี๋ยวนี้ซิเป็นเมืองเก่าชาวไทยแสนเศร้า ถูกข้าศึกรุกรานชาวไทยทุกคนหัวใจร้าวรานข้าศึกเผ่าผลาญ แหลกลาญวอดวายเราชนชั้นหลังมองแล้วเศร้าใจอนุสรณ์เตือนให้ชาวไทยจงมั่นสมัครสมานร่วมใจกันสามัคคีคงจะไม่มีใครกล้ามาราวีชาติไทย(ซ้ำทั้งเพลง)

สามัคคีชุมนุม

พวกเราเหล่ามาชุมนุม ต่างภูมิใจรักสมัครสมาน ล้วนมิตรจิตชื่นบาน สราญเริงอยู่ทุกผู้ทุกนาม (สร้อย)
อันความกลมเกลียว กันเป็นใจเดียวประเสริฐศรี ทุกสิ่งประสงค์จงใจ จักเสร็จสมได้ด้วยสามัคคี กิจใด ธ ประสงค์มี ร่วมใจภักดีแด่พระจอมสยาม พร้อมจิตดังมือเดียวยาม ยากเย็นเห็นง่ายบ่หน่ายบ่จาง (สร้อย)
ที่หนักก็จักเบาคลาย ที่อันตรายก็ขจัดขัดขวาง ฉลองพระเดชบ่จาง กตเวทีคุณพระกรุณา (สร้อย)
สามัคคีนี่แหละล้ำเลิศ จักชูชาติเชิดพระศาสนา สยามรัฐจักวัฒนา ปรากฏเกียรติฟุ้งเฟื่องกระเดื่องแดนดิน (สร้อย)


http://gotoknow.org/blog/boomya1/217529?page=1

http://kamponn.multiply.com/journal/item/44/44